25.11.2023

Zęby, ciosy i siekacze

Jeśli znasz inne tytuły w tej serii: przecudowne Pupy, ogonki i kuperki, Gęby, dzioby i nochale a także Amory, zaloty i podboje, wiesz mniej więcej czego się spodziewać:) Same tytuły zwykle robią wrażenie, a wnętrza tych książek doprawdy są mega interesujące i zaskakujące, i często bardzo zabawne. Przy tym tytule trzeba dodatkowo uważać, żeby nie opadła szczęka z wrażenia:)

Zęby to dla niektórych temat rzeka, można o nich długo rozmawiać i pod różnym kątem, wygląd, budowa, pielęgnacja, funkcje, ból, ząbkowanie i wypadanie (kto wymyślił mleczaki?), indywidualny niepowtarzalny odcisk własnej szczęki.

Bo zęby to nie tylko obowiązek mycia, nie tylko przyjemność chrupania, rozdrabniania pokarmu i smakowania, a ich wygląd i stan mówi nie tylko o higienie, stoczonych walkach, przeżyciach, chorobach, stanie środowiska, urodzonym potomstwie. Przykłady podanych tu zwierząt otwierają oczy na świat przyrody i jej niezwykłe moce. Bo czy wiedziałeś, że zęby mogą służyć w komunikacji, do słuchania, wstrzykiwania trucizny, ochrony oczu, łamania kości, chwytania, odczuwania temperatury? Że wąż dzięki swojej kinetycznej czaszce powiązanej ze sobą stawami i więzadłami, ma paszczę, która rozciąga się niczym guma i jest w stanie chłapnąć zwierzaka wielokrotnie większego niż on sam. Albo że zwierzęta żyją tak długo, jak pozwalają im na to własne zęby? Albo że mają ich mało (słoń ma tylko 6, ale jakże imponujące siekacze! do dostania się do wody, przewrócenia i rozłupania drzewa), albo tak małe jak ziarenka maku (żaba)?

Czy wiesz, że zęby mogą służyć do szybkiego pochłaniania zdobyczy (waran zjada do 80% swojej wagi, a potem nie musi jeść przez miesiąc - jaka troska o zęby!:), obrony, żucia i przeżuwania (wielbłąd), do niczego (ząb wilczy u koni, z jednym korzeniem, niewymienny), do łapania i przytrzymywania zdobyczy (krokodyle). Że można mieć dwie szczęki jak murena: jedną tradycyjną w paszczy, drugą w gardzieli (do wciągania zdobyczy do przewodu pokarmowego), zrogowaciałe kolce w kilku rzędach, pochylone do wewnątrz (pingwin). Albo że kangur wymienia zęby więcej niż raz w życiu, a rekin pływa z rozdziawioną paszczą, żeby łapać smakołyki w wodzie?

Kolekcję zębów Marty Pokorskiej-Jurek możesz obejrzeć na jej profilu instagramowym lub fb. A niezwykle barwne i treściwe ilustracje wykonała miłośniczka przyrody, nieuleczalna książkomaniaczka, absolwentka łódzkiej ASP Marta Rydz-Domańska.

Taka lekcja biologii to ja rozumiem. I wielbię bardzo zaglądanie w paszcze:)



Zęby, ciosy i siekacze

Marta Pokorska-Jurek, Marta Rydz-Domańska

wydawnictwo Babaryba, Warszawa 2023 

liczba stron: 144

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...