Z ogromną przyjemnością zatopiłam się w dawne czasy opisywane przez Yuvala Hoaha Harari. Historia człowieka pisana w taki sposób skutecznie zachęca do odkrywania tajemnic jego pochodzenia. Jest jak dobra opowieść słuchana przy ognisku o tym kim jesteśmy, skąd się wzięliśmy i na czym polega nasza moc, że trwamy jako gatunek.
Autor wychodzi od najstarszych czasów pojawienia się człowieka i pokazuje jego ewolucję, siłę dzięki której wymyśla narzędzia z kamienia, ogień. Omawia supermoce człowieka, czyli zdolność do tworzenia opowiadań i opowieści, fikcji w postaci legend, mitów, bajek, wierzeń i religii, które dawały moc współpracy z innymi, działania w jednym wspólnym celu. Zdolność do współdziałania, dzięki której dawny człowiek umiał przechytrzyć zwierzę, zastawić na nie pułapkę. W końcu możliwość wymyślania duchów, wiary bogów, wyobraźnię, która jest tak wyjątkowa dla dawnego i współczesnego człowieka. Ale też zdolność kontrolowania ognia i zaskoczenia, a to kluczowe elementy, które pomagały w polowaniach na zwierzęta, tworzenia kolejnych użytecznych narzędzi, zdobywaniu i zasiedlaniu nowych miejsc, rozprzestrzenianiu się z Afryki przez Azję, po Amerykę Północną i Południową.
Dobrze czyta się o pochodzeniu pierwszych ludzi, pradawnych karłach żyjących na Flores, o innych rodzajach, po których nie ma śladów, o sapiensach, neandertalczykach, denisowianach. A także ich sposobach na życie. O tym, jak przodkowie z epoki kamienia zajadali słodkie owoce (stąd u nas nieposkromiona ochota na smakołyki), tworzyli malowidła na ścianach, opiekowali się swoimi rodzinami, jak żyli w grupach i wspólnie dbali o nie. O tym, jak plemiona zbierackie nie mając nic z łatwością mogli zmieniać miejsce zamieszkania (tam gdzie było jedzenie), poznawać nowe tereny i osiadać na coraz dalszych przestrzeniach, eksplorować otoczenie, świat roślin i zwierząt. W końcu jak wyglądał ich dzień pracy, polowanie na zwierzęta, pozyskiwanie pożywienia z otaczającej przyrody.
W międzyczasie czytelnik wgłębia się w opowieść o działaniu korporacji w sposób super klarowny. O tolerancji sapiensów i ich okrucieństwie wobec innych. O znaczeniu wymyślanych historii i umownym wprowadzeniu pieniądza i jego działaniu. O namaszczaniu królów i o tym, czym była rewolucja francuska i zdolność wymyślania sobie porządku przez władców. Wątek troski o przyrodę i świat również został przez autora sprytnie wyprowadzony, od wyginięcia dawnych gatunków za sprawą naszych przodków, przez przekazanie młodemu czytelnikowi, że ma wielką moc dbania o środowisko, o to, by walczyć w słusznych sprawach, nie pozwalać na bezmyślne zabijanie zwierząt, być superbohaterem wobec innych ludzi i zwierząt. Bo wymyślanie opowieści i współpraca to supermoce człowieka, które może wykorzystać w słusznej sprawie.
Yuval Noah Harari jest autorem bestsellera Sapiens. W Niepowstrzymanych kieruje uwagę do młodych czytelników, pokazując im, że człowiek ma wielką siłę, dzięki której wciąż tworzy najprzeróżniejsze dziwne i tajemnicze rzeczy. I może swoje moce wykorzystać tak, by służyły innym. Czekam na kolejne tomy tej opowieści.
Yuval Noah Harari, il. Ricard Zaplana Ruiz, tł. Michał Romanek
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2022
liczba stron: 168
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz