Dziewczyna w realu. Jaka jest cena internetowej popularności?

„Kanał o tylko mały ścieg w tkaninie życia, to dlaczego czułam się tak, jakby ktoś wyrwał mi serce?"

Eva Andersen to 13-letnia bohaterka podwójnego życia: vlogowego i realnego. Jej rodzice mają kompletnego bzika na punkcie rejestrowania na kamerze każdej minuty jej życia. Ba! Na blogu pisali przez lata o planach na dziecko, a kiedy na teście pojawiły się dwie kreski szybko podzielili się tym w sieci. „Eva była gwiazdą internetu, jeszcze zanim wyskoczyła z macicy”.

Dzięki stałej współpracy z wieloma firmami, Eva ma właściwie wszystko, a nawet o wiele za dużo, nie jest w stanie rozpakować, „zużytkować” i wykorzystać gadżetów. Rodzinnie korzystają z zaproszeń na wyjazdy (domek na drzewie w Portugalii, pokaz fajerwerków w parku rozrywki Alton Towers). Dziewczynka jest pod „czujnym okiem kamery”, musi być zawsze odpowiednio ubrana „mieć specjalny strój” i uczesana, co chwila pojawiają się posty i filmiki o tym, co robi i jak się zachowuje Eva (napady złości, skarga do Mikołaja). „To trochę przygnębiające, kiedy u szczytu sławy jest się w wieku sześciu lat.” Kiedy poznajemy główną bohaterkę książki, ta sytuacja zaczyna ją drażnić. Ponieważ niemal wszystkie wykonywane czynności jej z rodzicami są inspirowane umowami z partnerami na reklamę, ich codzienność polega na przygotowaniach do sponsorowanego posta i pokazaniu tego w sieci. Szalę goryczy przelewa opublikowanie filmu nt. pierwszego okresu Evy, choć to przecież „naturalne” i „żaden powód do wstydu”. Choć hasło "okresowe wojowniczki" brzmi nieźle, a czerwone pudełko z niezbędnymi rekwizytami jest ok, to mówienie publiczne o okresie dziewczynki budzi w niej duży opór. Tym bardziej, że w szkole wiele osób ma nawyk scrollowania profilu "Wszystko o Evie" i naśmiewania się z zamieszczanych tam informacji. Często inni wiedzą więcej niż sama bohaterka. Eva chce skończyć z vlogiem, wyraźnie i zdecydowanie wyraża nie raz swój sprzeciw. Mimo to rodzice robią wszystko, by osiągnąć magiczną cyfrę pół miliona subskrybentów i są bardzo podekscytowani popularnością kanału. W tym czasie przyjaźń Evy z Hallie ulega osłabieniu, ale w szkole pojawia się utalentowana hakerka Carys, która szybko znajduje wspólny język z Evą i pomoże jej wyrazić swój bunt przeciwko zamieszczaniu o niej informacji w sieci.

Jak potoczą się losy dziewczynki i jej rodziców? Jaka jest cena popularności w internecie? Na ile są szanowane granice dziecka? Czym jest dyskrecja i wykorzystanie wizerunku? Jak funkcjonuje rodzina, w której liczą się: "odsłony i udostępnienia, lajki i odlajkowania, więcej subów i wskaźnik zaangażowania", a nie prawdziwe uczucia?

To dobrze napisana opowieść o dojrzewaniu, pięknej relacji z babcią Farmor "pachnącą morzem" (jedyne schronienie bez dostępu do internetu), przyjaźni z dowcipnym sąsiadem Pyrą (fanem rosiczek, doświadczeń fizyczno-chemicznych, gier i Gwiezdnych wojen), Ściance Chwały i pomysłach na jej zagospodarowanie, wstydzie i zażenowaniu, wypowiedzianej prawdzie i sztuce realnego życia.

Dziewczyna w realu. Jaka jest cena internetowej popularności? ang. Girl (In Real Life)

Tamsin Winter, tł. Maria Jaszczurowska

Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023

liczba stron: 320