Masz się łasić. Mobbing w Polsce

Reportaż o mobbingu to kawał przygnębiającej lektury. Dlatego wybrałam go na czas okołoświąteczny:) Historie czytają się same, skutki mobbingu porażają swoją skutecznością. Załamane kariery i ścieżki rozwoju ludzi smucą i pokazują, jak silny wpływ na nasze życie mają "prztyczki", "ulotne nieprzyjemne półsłówka", drobne uszczypliwości, kpiące uśmieszki szefów/przełożonych/współpracowników, które zsumowane prowadzą do destrukcji, jak brutalny i nieobliczalny jest człowiek.

Nie ma statystyk, tabeli i wykresów nt. mobbingu w Polsce. Niezwykle trudno jest go udowodnić w sądzie. Latami toczą się procesy w sądach osób pokrzywdzonych. "Miękkie" dowody trudno udowodnić, ofiara musi udowodnić precyzyjnie (nagrania, konkretne zdania, zapisywane skrupulatnie), że spotkała ją przemoc, a sprawcę trudno ukarać i pozbawić stanowiska. Żyjemy w niby szczęśliwym kraju, w którym wystarczy wysłuchać tej czy innej osoby, by przekonać się, że to nie od końca prawda. Że w Ministerstwie Zdrowia, szkolnictwie wyższym, szkole, szpitalu, urzędzie, sołectwie, korporacji, sklepie, restauracji, i wielu innych biznesach/instytucjach znajdzie się ktoś, kto nie jest w stanie iść do swojej pracy, jest wykończony nękaniem, leczy się z depresji, paraliżującego strachu, wykluczenia społecznego, próbuje odbudować swoją psychikę, uszkodzoną pamięć, wrócić do zwykłego świata, sztuki stawiania granic. W Warszawie, Krakowie, ale i małej wsi, nieznanym sołectwie znajdzie się ktoś, kto ma odwagę wyzywać, kontrolować, wyzyskiwać, uwłaczać, gnębić. A ofiarę nazywać roszczeniowcem, nierobem, wariatem czy wrażliwcem.

Autorka prowadzi rozmowy z ekspertami. Dostajemy konkretną porcję wiedzy psychologicznej, prawniczej. Z osobami, które doświadczyły mobbingu. I tu możemy wejść w konkretne sytuacje, mechanizmy, które kierują mobberami, opisuje procesy, jak dochodzi do mobbingu, wskazówki, jak się przed nim chronić. Wszystkie historie są ważne, ale najbardziej boli sytuacja młodego Antka, który po świetnej edukacji szkolnej trafił w bagno korporacji, błyskawicznie został niemal zniszczony przez coraz większe wymagania, naciski, telefony, kontrole, do tego stopnia, że nie miał czasu na wyjścia do toalety, "bachor, gówniarz, gnojek"... Historia nauczycielki języka polskiego też powala i pokazuje, jak w tym samym miejscu mobber może wychwycić jedną ofiarę i z sukcesem zakończyć jej karierę i chęć do wzorowej pracy. Sytuacja "delikacika" Juliana - studenta medycyny i jego start w szpitalu ogromnie zasmuca, otwiera oczy, pokazuje, jak młodzi muszą czasem boleśnie uczyć się "ogarniania" świata i dostosowywać do rządzących zasad. Historie na zapleczu kuchennym czy w szkolnictwie wyższym nie paraliżują, bo to odwieczny problem, który na szczęście odrobinę się zmienia. Społeczność Żelazkowa, która wybiera sołtysa Sylwiusza przemocowca, alkoholika nie przebierającego w słowach, to zaskakująca i trochę dziwna sprawa, może nie do końca świadoma?  

Mobbing jest wszędzie, "różni się tylko narzędziami, w zależności od środowiska pracy". Mobberzy działają przez ataki w sześciu obszarach: kompetencji, efektów pracy, pozycji w zespole, sfery osobistej, zdrowia i komunikacji. Bądź czujny na krytykę, nierealne wymagania, wyzysk, naciski, krzyki, kąśliwe uwagi, pogardę, wszelkie przejawy dyskryminacji... Bądź silny, i notuj, nagrywaj, nie daj się, uciekaj, pókiś zdrów. 

Masz się łasić. Mobbing w Polsce

Katarzyna Bednarczykówna

wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2024

liczba stron: 248